Firmamız Dokar A.Ş.,
yenilenebilir enerji kaynaklarından biri olan Güneş Enerjisi konusunda araştırma ve gelişitirme çalışmalarını sürdürmekte ve bu sektöre yatırım yapmaktadır. Özellikle yüksek sıcaklıktaki güneş enerjisi uygulamaları ile güneş enerjisinden elektrik üretimi ana çalışma konularını oluşturmaktadır. Türkiye’nin yukarıda rakamlarla verilen güneş enerjisi potansiyelinin çok yüksek oluşu, bu çalışmalardaki en önemli motivasyon kaynağıdır.
Türkiye, güneş enerjisi potansiyeli oldukça yüksek bir ülke olmasına rağmen, dünyadaki örneklere kıyasla, gereken yapılanmanın henüz çok altında tesislere sahiptir. Potansiyelin gün geçtikçe daha da önem kazanması, devleti ve yatırımcıları bu enerji kaynaklarına her gün biraz daha fazla yatırım yapmaya özendirmektedir.
Dünyanın tüm yüzeyine bir yıl boyunca düşen güneş enerjisi 0,709 x 1014 TEP kadardır. Bu değer dünyanın bilinen kömür rezervinin 157, petrol rezervinin 516 katıdır. Rakamlardan da tahmin edilebileceği gibi güneş, dünyamız için sonsuz bir enerji kaynağıdır.
Güneş Enerjisi Teknolojileri
Güneş enerjisi günümüzde konut ve iş yerlerinin iklimlendirilmesi (ısıtma-soğutma), yemek pişirme, sıcak su temin edilmesi ve yüzme havuzu ısıtılmasında; tarımsal teknolojide, sera ısıtması ve tarım ürünlerinin kurutulmasında; sanayide, güneş ocakları, güneş fırınları, pişiricileri, deniz suyundan tuz ve tatlı su üretilmesi, güneş pompaları, güneş pilleri, güneş havuzları, ısı borusu uygulamalarında; ulaşım-iletişim araçlarında, sinyalizasyon ve otomasyonda, elektrik üretiminde kontrollü olarak kullanılmaktadır.
Güneş enerjisinden faydalanma yolları genel olarak ısıl güneş teknolojileri ve güneşten elektrik enerjisi eldesi şeklinde iki ana başlık altında incelenebilmektedir.
Isıl Güneş Enerjisi Sistemleri
Isıl güneş enerjisi sistemleri, düşük sıcaklık ve yüksek sıcaklık uygulamaları olmak üzere ikiye ayrılabilir. Düşük sıcaklık uygulamalarının en yaygını düzlemsel kollektörlerdir. Daha yüksek sıcaklıklar verebilen vakumlu kollektörlerde ise absorban yüzey cam boru içerisine alınmış ve cam boru ısı kayıplarını azaltmak için vakumlanmıştır. Yüksek sıcaklık uygulamaları ise yoğunlaştırma yapan termal sistemlerdir. Yoğunlaştırıcı sistemler direkt güneş ışınımından yararlanarak yüksek sıcaklıkta buhar üretirler ve elektrik üretiminde kullanılırlar. Yoğunlaştırıcı termal sistemlerin en yaygını parabolik oluk kollektörlerdir. Diğer bir tür yoğunlaştırıcı sistem olan parabolik çanak sistemler, iki eksende güneşi takip ederek, güneş ışınlarını odaklama bölgesine yoğunlaştırırlar. Merkezi alıcı sistemlerde ise; tek tek odaklama yapan ve heliostat adı verilen aynalardan oluşan bir alan, güneş ışınlarını, bir kule üzerine monte edilmiş ısı eşanjörüne yansıtarak yoğunlaştırma yaparlar.
Güneş Enerjisinden Elektrik Enerjisi Elde Edilmesi
Güneş enerjisinden elektrik üretimi iki yöntem ile gerçekleştirilebilir.
- Uygun çalışma sıvısı kullanılarak güneş kolektörü ile basınçlı buhar elde edilir. Elde edilen buhar Rankine güç çevriminde kullanılarak türbin jeneratör grubunda elektrik üretilebilir.
- Güneş ışınımını doğrudan elektrik enerjisine dönüştüren güneş pilleri düzeneklerinin kullanılmasıyla elektrik üretilebilir.
Türkiye’nin Güneş Enerjisi Potansiyeli
Türkiye, 36°-42° kuzey enlemleri ve 26°-45° doğu meridyenleri arasındaki güneş bandında bulunmaktadır. Türkiye’nin yıllık ortalama güneş ışınımı 1303 kWh/m²-yıl, ortalama yıllık güneşlenme süresi ise 2623 saattir. Bu rakam günlük 3,6 kWh/m² güce, günde yaklaşık 7,2 saat, toplamda ise 110 günlük bir güneşlenme süresine denk gelmektedir. 9,8 milyon TEP ısıl uygulamalara olmak üzere yıllık 36,2 milyon TEP enerji potansiyeli mevcuttur. Yılın on ayı boyunca teknik ve ekonomik olarak toplam ülke yüzölçümünün %63’ünde ve tüm yıl boyunca %17sinden yararlanılabilir.
